Học Kinh doanh bậc Đại học và MBA tại Mỹ, nghề nghiệp và các môn học

Vì sao nên học Kinh doanh tại Mỹ? Có những cơ hội nghề nghiệp và bằng cấp nào tại ‘cường quốc kinh tế’?

Bằng cấp kinh doanh tại Mỹ có thể mở ra cánh cửa cho bất kỳ ngành nghề hoặc vai trò chuyên môn nào. Có lẽ đây là lý do tại sao Kinh doanh luôn được xếp hạng là ngành học phổ biến nhất để học tại các trường đại học ở Mỹ.

Ngoài ra, có nhiều loại bằng cấp và chuyên ngành sâu về Kinh doanh, với các kỹ năng tích lũy được trong kế toán, tài chính, quản lý, marketing, v.v.,

Sinh viên kinh doanh học các kỹ năng và nguyên tắc giúp các tổ chức thành công trong lĩnh vực/ngành công nghiệp mà doanh nghiệp đó tham gia. Nhiều sinh viên theo đuổi bằng kinh doanh tổng quát — bằng quản trị kinh doanh (business administration) hoặc bằng quản lý kinh doanh (business management) — để học nền tảng vững chắc về hoạt động, chiến lược, lãnh đạo, bán hàng và các khía cạnh khác khi làm việc cho một tập đoàn.

Các chuyên ngành sâu hơn về Kinh doanh sẽ tập trung vào một lĩnh vực hoặc chuyên môn cụ thể, tùy thuộc vào thế mạnh và sở thích của sinh viên. Có những chuyên ngành nặng về toán học như Kế toán hoặc Tài chính, có những ngành tập trung vào con người, chẳng hạn như Nguồn nhân lực hoặc Marketing. Bất kể chuyên môn là gì, sinh viên kinh doanh học tại Mỹ có khả năng áp dụng lý thuyết thực tế, nghiên cứu, cộng tác trong các dự án, và giải quyết vấn đề.

Sinh viên kinh doanh có thể tiếp tục học các chương trình Thạc sĩ và Tiến sĩ; chương trình phổ biến nhất là Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh (hoặc MBA). Sau khi tốt nghiệp, nhiều sinh viên phát triển nghề nghiệp như trở thành giám đốc điều hành, doanh nhân, quản lý bán hàng, kế toán hoặc nhà phân tích tài chính.

Chuyên ngành bạn chọn trong khối ngành Kinh doanh cũng sẽ ảnh hưởng đến triển vọng công việc và mức lương của bạn sau khi bạn tốt nghiệp. Theo Cục Thống kê Lao động Hoa Kỳ, mức lương trung bình cho một nhà phân tích nghiên cứu thị trường là $63,920, và một nhà phân tích quản lý để cải thiện hiệu quả của một tổ chức có thể kiếm được $93,000.

I/ BẰNG CỬ NHÂN KINH DOANH

Các trường đại học ở Hoa Kỳ khác với nhiều trường ở các quốc gia khác. Các trường đại học Hoa Kỳ có cách tiếp cận toàn diện. Trong khi sinh viên ở Vương quốc Anh có thể học chuyên sâu về Kinh doanh ngay từ đầu, thì các sinh viên Mỹ của họ thường được yêu cầu học các môn khoa học căn bản, cốt lõi, bất kể chuyên ngành là gì. Ví dụ, sinh viên theo học tại Đại học Auburn (Xếp thứ #78 theo US News & World Report) gọi đây là chương trình ‘pre-business’.

Chương trình giảng dạy pre-business tại Đại học Auburn nhằm cung cấp cho sinh viên một tảng vững chắc về giáo dục tổng quát (nghệ thuật và khoa học) trong năm thứ nhất và năm thứ hai. Trong hầu hết các trường hợp, sinh viên cũng có thể học các môn Kinh doanh căn bản. 

Sinh viên tại các trường đại học ở Hoa Kỳ thường chọn chuyên ngành của họ vào cuối năm thứ hai, việc chọn chuyên ngành muộn hơn cho phép sinh viên có nhiều thời gian hơn để khám phá các chuyên ngành tiềm năng phù hợp nhất với bản thân.

Các môn học cho sinh viên Cử nhân Kinh doanh?

Tại American University ở thủ đô Washington, DC — được US News & World Report 2023 xếp hạng #8 về chương trình Kinh Doanh Quốc Tế bậc Đại học — sinh viên Kinh doanh phải học 34 giờ tín chỉ trong các môn học cơ bản để giúp hiểu rõ chuyên ngành của mình. Các môn căn bản này bao gồm:

• Kiến thức về công cụ phân tích: học sinh học phần mềm và các chương trình giúp đưa ra quyết định kinh doanh tốt hơn.
• Phân tích tình huống: sinh viên đọc hiểu, giải thích và sử dụng các quy trình hoặc tài liệu để giúp đưa ra giải pháp hợp lý
• Phát triển kỹ năng giao tiếp
• Phát triển kỹ năng làm việc nhóm
• Phát triển kỹ năng giao tiếp qua văn bản

VÍ DỤ: về các môn Kinh doanh cơ bản tại American University

• Kinh doanh 1.0 (Business 1.0)

• Nguyên lý kế toán tài chính (Principles of Financial Accounting)

• Nguyên lý Marketing (Principles of Marketing)

• Quản lý vận hành (Operations Management)

Các yêu cầu học tập khác đối với tất cả các chuyên ngành kinh doanh tại American University bao gồm 3 giờ tín chỉ môn Economics (Kinh tế học) và 7-8 giờ tín chỉ môn Business Math (toán kinh doanh).

Một số chuyên ngành sâu trong khối Kinh doanh cho sinh viên bậc Đại học?

Ngoài các môn căn bản về kinh doanh, sinh viên có thể chọn chuyên ngành sâu để theo đuổi những lĩnh vực mình mong muốn và phù hợp. Bạn có thể chọn chuyên ngành sâu về Kế toán, Kinh tế, Tài chính và Quản lý tại bất kỳ trường kinh doanh nào đã được công nhận ở Mỹ.

Tại Đại học South Carolina nhiều năm liên tiếp xếp thứ #1 tại Mỹ về Kinh doanh quốc tế (US News & World Report 2023), sinh viên có thể lựa chọn một số chuyên ngành sâu như:

• Kế toán
• Quản trị kinh doanh
• Kinh tế học
• Khởi nghiệp
• Tài chính
• Nguồn nhân lực
• Kinh doanh quốc tế
• Quản lý
• Marketing
• Vận hành và chuỗi cung ứng
• Bất động sản
• Quản lý rủi ro và bảo hiểm

Ngoài ra các trường đại học khác có thể cung cấp các chuyên ngành sâu về Hệ thống thông tin, Đạo đức và Chính sách công. 

Lịch trình học cho sinh viên khối ngành Kinh doanh?

Ví dụ về chương trình học các năm cho sinh viên Cử nhân Kinh doanh tại Đại học Illinois Chicago (Xếp hạng #97 đại học tại Mỹ, Top 100 về Kinh doanh)

Thực tập cho sinh viên Kinh doanh?

Các chuyên ngành kinh doanh được khuyến khích hoặc (như ở 1 số trường đại học là bắt buộc) — đi thực tập. 

Phần lớn thời gian thực hành trên trường và thực tập là nghiên cứu tình huống và ứng dụng thực tế của lý thuyết kinh doanh, nên các kỳ thực tập cho phép sinh viên áp dụng những gì đang học vào thực tế. Các lợi ích khác của việc thực tập bao gồm:

• Xây dựng sơ yếu lý lịch: kinh nghiệm thực tế có thể giúp sinh viên trở nên sáng giá khi đi tìm việc sau khi tốt nghiệp đại học.
• Kết nối mạng lưới quan hệ
• Tìm việc làm fulltime sau khi thực tập
• Ngoài việc thực tập, hầu hết các trường đại học đều có các câu lạc bộ, hội nhóm sinh viên, và các cuộc thi để sinh viên tham gia.

II/ BẰNG CẤP SAU ĐẠI HỌC NGÀNH KINH DOANH

Bằng thạc sĩ kinh doanh, chẳng hạn như bằng MBA, là bằng cấp sau đại học phổ biến nhất ở Hoa Kỳ. Theo Trung tâm Thống kê Giáo dục Quốc gia (NCES), trong năm 2020-21, hơn 202,000 sinh viên có bằng sau đại học về kinh doanh, chiếm 23% tổng số bằng cấp sau đại học.

Yêu cầu đầu vào cho các chương trình MBA là gì?

• Dưới đây là tham khảo một số yêu cầu chung, tùy theo từng trường mà có thể có thay đổi về yêu cầu kinh nghiệm, điểm GRE/GMAT,…
• Điểm TOEFL/IELTS
• Điểm GRE/GMAT (tuy rằng một số trường không bắt buộc GRE hoặc GMAT nhưng có điểm này là một lợi thế lớn)
• Bảng điểm và bằng TN Đại học
• Bài luận
• Ít nhất một thư giới thiệu.
• Sơ yếu lý lịch hoặc CV kinh nghiệm học tập và làm việc của bạn.

Có đáng đầu tư vào học MBA không?

So với người có bằng Cử nhân về kinh doanh, bằng MBA giúp bạn mở rộng phạm vi nghề nghiệp và thăng tiến theo yêu cầu nghề nghiệp, từ đó có cơ hội gia tăng thêm 38% tiền lương hàng năm. Theo Hiệp hội các trường đại học và nhà tuyển dụng quốc gia (NACE), mức lương khởi điểm dự kiến ​​cho cử nhân kinh doanh là $58,869 và $75,461 cho sinh viên tốt nghoeẹp MBA. Chi phí học phí trung bình cho 25 chương trình MBA hàng đầu tại Hoa Kỳ là hơn $50,000 đô la một năm – trong khi một số trường danh tiếng về MBA như Gonzaga University và University of Massachusetts Boston (UMass Boston) lại có mức học phí rất hợp lý (dưới $39,000)

Tham khảo MBA chất lượng với chi phí hợp lý tại 2 trường danh tiếng:

Khóa MBA hàng đầu Mỹ với chi phí tốt tại Đại học Gonzaga - Dream World

Vì sao nên du học Mỹ tại trường UMass Boston - chọn ngành học nào cho sinh viên Việt Nam? - Dream World

Bạn nên đi làm hay học luôn Thạc sĩ sau khi tốt nghiệp Cử nhân?

Hơn một nửa số sinh viên MBA đã tích lũy kinh nghiệm làm việc trước khi đi học. Bằng MBA được coi là một cơ hội để đưa triển vọng nghề nghiệp lên một tầm cao mới. Kinh nghiệm chuyên môn rất quan trọng đối với sinh viên kinh doanh, và đây có thể là lý do khi nhiều người muốn có kinh nghiệm để học tốt MBA hơn.

Kinh nghiệm chuyên môn cũng cho phép sinh viên kinh doanh lựa chọn nghề nghiệp/lĩnh vực mà họ thực sự mong muốn làm việc lâu dài, rồi mới quyết định có nên học MBA hay không. Theo US News & World Report, độ tuổi trung bình của sinh viên trong các chương trình MBA fulltime là 27 tuổi – trước đó sinh viên đã tích lũy được tới 4 năm kinh nghiệm làm việc.

Một số chương trình, chẳng hạn như chương trình MBA tại Đại học Utah, yêu cầu sinh viên phải có ít nhất 01 năm kinh nghiệm chuyên môn. 

Tiết kiệm chi phí khi theo học MBA?

Nếu bạn quyết định học thẳng chương trình thạc sĩ sau khi tốt nghiệp, bạn nên xem xét chương trình tăng tốc (accelerated) hoặc chương trình 4+1, cho phép sinh viên lấy bằng đại học và bằng thạc sĩ kinh doanh trong 5 năm từ cùng một trường đại học. Thông thường, bạn sẽ mất 04 năm Cử nhân + 02 năm Thạc sĩ để có bằng MBA tại Mỹ. Chương trình tăng tốc hoặc 4+1 sẽ giúp bạn tiết kiệm 1 năm chi phí học tập + ăn ở.

Ví dụ, tại Đại học Adelphi, sinh viên có thể chọn giữa ba chương trình tăng tốc:

• BBA in Accounting/MBA Five-Year Program
• Bachelor + One-Year MBA Bachelor’s
• Accelerated Business of Science

Chương trình đào tạo của khóa MBA? Bao gồm các môn cơ bản/nguyên lý trong Kinh doanh, trước khi theo học ngành chuyên sâu hoặc các môn tự chọn.

Hết học kỳ II của năm 1, sinh viên học các môn căn bản có thể bao gồm: Hành vi Tổ chức, Kinh tế học, Tài chính, Kế toán, Quản lý, Khoa học ra quyết định. Sau đó sẽ học theo chuyên ngành sâu và các môn tự chọn do sinh viên quyết định.

Thực tập khi học MBA?

Sinh viên tốt nghiệp có kinh nghiệm thực tập không chỉ được tuyển dụng nhanh hơn mà còn có mức lương khởi điểm tốt hơn.

Theo một cuộc khảo sát của Hội đồng quản lý tuyển sinh sau đại học (Graduate Management Admissions Council), sinh viên đã đi thực tập cho biết mức lương tăng 78% so với thu nhập trước khi có bằng MBA của họ; những người không có kinh nghiệm thực tập có mức thu nhập tăng 50%. Tỷ lệ có việc làm tăng 26% cho sinh viên tốt nghiệp có kinh nghiệm thực tập.

Ví dụ, Đại học Auburn đề xuất một kỳ thực tập mùa hè cho tất cả sinh viên, tuy nhiên với các bạn có ít hơn 02 năm kinh nghiệm làm việc sẽ được yêu cầu phải hoàn thành 1 kỳ thực tập.

Năm thứ 2 của chương trình MBA

Đến năm thứ hai của chương trình MBA, tốc độ và khối lượng bài vở có thể giảm xuống, và sinh viên bắt đầu theo đuổi các môn tự chọn và chuyên ngành sâu của mình. 

Năm thứ hai cũng là thời điểm quan trọng để mở rộng mạng lưới quan hệ của bạn với 3 cách dưới đây:

• Kết nối với các bạn cùng lớp: nhiều sinh viên cho biết nhiều mối quan hệ với bạn học kéo dài đến khi họ tốt nghiệp và làm việc. Bạn cùng lớp có thể có tiềm năng làm khách hàng, đối tác kinh doanh và đồng nghiệp.
• Mạng lưới cựu sinh viên: Sinh viên MBA năm thứ hai có thể hỏi cựu sinh viên và nhận được lời khuyên về chuyên môn và con đường sự nghiệp. Nhiều trường đại học (như Đại học Auburn và Đại học Adelphi có mạng lưới cựu sinh viên khoảng gần 200,000 người (trong số đó có rất nhiều người thành đạt hoặc trở thành nhân vật kiệt xuất trong các lĩnh vực công nghệ, tài chính, chính trị,…)
• Kết nối nghề nghiệp: trong kỳ thực tập, sinh viên MBA có thể duy trì liên lạc với người quản lý, cố vấn, người hướng dẫn trực tiếp hoặc trưởng nhóm mà bạn làm việc cùng.

VÍ DỤ về cấu trúc chương trình học MBA tại Đại học South Carolina – một trong các đại học tốt nhất tại Mỹ về chương trình MBA và Kinh doanh quốc tế.

III/ CÁC NGÀNH KHÁC NGOÀI MBA?

Có một số ngành để theo học ngoài MBA, như Kế toán,Tài chính Quản lý Chăm sóc sức khỏe hoặc Phát triển Bất động sản. Việc chọn các ngành khác ngoài MBA dành cho sinh viên đã biết những gì bản thân quan tâm và muốn được học trong nền giáo dục toàn diện, chuyên sâu, bài bản, và có bằng cấp về lĩnh vực đó.

Chẳng hạn, bằng MBA với chuyên ngành sâu về Tài chính (MBA with Finance) có nghĩa là sinh viên MBA sẽ học các môn tự chọn về Tài chính. Còn bằng Thạc sĩ về Tài chính sẽ có rất nhiều khác biệt trong chương trình học, chuyên sâu về Tài chính và ít môn kinh doanh hơn so với MBA.

Thời lượng các ngành ngoài MBA có thể linh hoạt. Ví dụ, tại Đại học Utah có chương trình Thạc sĩ Kế toán chỉ kéo dài từ 9 – 12 tháng.

Dưới đây là các ngành phổ biến cho sinh viên Kinh doanh học lên Thạc sĩ, mà không chọn MBA:

• Kế toán
• Phân tích kinh doanh
• Tài chính
• Quản lý chăm sóc sức khỏe
• Hệ thống thông tin
• Quản lý chuỗi cung ứng
• Hoặc bạn có thể học bằng kép MBA với một chuyên ngành khác. 

IV/ CÁC NGHỀ NGHIỆP ĐIỂN HÌNH Ở MỸ

Giám đốc máy tính và hệ thống thông tin

• Mô tả công việc: lập kế hoạch, điều phối và thực hiện nâng cấp phần mềm, giao thức bảo mật mạng và các công nghệ liên quan đến máy tính khác
• Mức lương trung bình: $90,000 theo PayScale (2023)
• Dự báo tăng trưởng: 16% theo Cục thống kê lao động Hoa Kỳ (BLS)

Quản lý tài chính

• Mô tả công việc: quản lý chiến lược đầu tư, lập báo cáo tài chính, phát triển kế hoạch cho các mục tiêu tài chính dài hạn và đưa ra quyết định về tình hình tài chính tổng thể của một tổ chức
• Lương trung bình: $99,000 theo PayScale (2023)
• Dự báo tăng trưởng: 17% theo BLS

Ngân hàng đầu tư

• Mô tả công việc: các cá nhân làm việc tại tổ chức tài chính, có nhiệm vụ chính là huy động vốn cho những tổ chức, chính phủ, hay đơn vị khác.
• Lương trung bình: $118,000, theo PayScale (2023)
• Dự báo tăng trưởng: 10% theo BLS

Quản lý marketing sản phẩm

• Mô tả công việc: quản lý nghiên cứu thị trường, lộ trình sản phẩm, hướng dẫn bán hàng, phát triển thông điệp và định vị thị trường
• Lương trung bình: $96,000, theo PayScale (2023)
• Dự báo tăng trưởng: 10% theo BLS

Nhà tuyển dụng tìm kiếm điều gì ở sinh viên tốt nghiệp từ các trường đào tạo kinh doanh?

Theo một cuộc khảo sát năm 2020 của McKinsey, số lượng các công ty ưu tiên các kỹ năng mềm và khả năng kết nối con người đã tăng gấp đôi. Những kỹ năng này bao gồm:

• Làm việc theo nhóm
• Khả năng làm việc với một nhóm lớn
• Kết nối mạng lưới
• Quản lý thời gian và tổ chức công việc
• Giải quyết vấn đề phức tạp

Tất nhiên, kỹ năng chuyên môn vẫn rất cần thiết đối với nhà tuyển dụng, điển hình như

• Khả năng tạo ảnh hưởng đến người khác
• Tư duy chiến lược
• Khả năng bền bỉ
• Phân tích dữ liệu lớn
• Khả năng giải quyết các vấn đề phức tạp

Tìm kiếm các cơ hội thực tập, câu lạc bộ và tổ chức sinh viên, dự án và làm việc nhóm sẽ giúp bạn phát triển những kỹ năng này.

V/ TẠI SAO NÊN HỌC KINH DOANH TẠI HOA KỲ?

Theo US News & World Report, 19 trong số 25 trường đại học hàng đầu thế giới về kinh doanh và kinh tế đều ở Hoa Kỳ. Với hơn một triệu sinh viên quốc tế đang học tập ở đây, không một quốc gia nào khác có thể đem lại môi trường học và trải nghiệm phong phú đến vậy.

Ngoài ra, khoảng 30% các công ty đại chúng lớn nhất thế giới cũng có trụ sở tại Hoa Kỳ. Vì vậy, sinh viên được hưởng lợi từ các vị trí thực tập và việc làm đa dạng, tại cả các công ty khởi nghiệp sáng tạo và các công ty lâu đời trong ngành.

Hãy dành thời gian và khám phá các chuyên ngành học, các điểm mạnh/điểm yếu, các mục tiêu của bản thân, các khía cạnh khác nhau trong kinh doanh để tìm ra những gì phù hợp nhất với bạn. Trong các kỳ thực tập, hoặc trước khi quyết định học lên bậc cao, hãy tìm kiếm các công việc và tích lũy kinh nghiệm, có thêm các trải nghiệm phong phú và phù hợp – và quan trọng là công việc đó có tiềm năng phát triển tại nơi bạn dự định làm việc và sinh sống lâu dài sau khi tốt nghiệp (có thể ở lại Mỹ, hoặc sang các quốc gia khác, hoặc quay về Việt Nam làm việc).

Một số đại học hàng đầu về Kinh doanh và các ngành liên quan tại Mỹ: